Ege Üniversitesi Cumhuriyet ve Atatürk Günleri çerçevesinde Eğitim Fakültesi tarafından düzenlenen “Atatürk ve Düşünce Dünyası” konulu konferansta, Mustafa Kemal Atatürk’e ‘Kemal’ isminin verilme olasılıklarını açıklayan Prof. Dr. Özgün, bu ismin Namık Kemal’den ilham alınarak verilmiş olabileceğini belirtti. Ayrıca, ‘Kemal’ isminin olgunluk ve akıl anlamına geldiği için öğretmeni tarafından seçilmiş olabileceğini ifade etti. Prof. Dr. Özgün, "Mustafa Kemal Paşa’nın çocukluktan beri son derece okuyan, araştıran ve analitik düşünen bir yapısı da var. Belki de ‘Kemal’ ismi bundan ilham alınarak verildi. İkinci olasılık, birinci olasılığa kıyasla daha güçlü duruyor gibi. Ne olursa olsun Mustafa Kemal Paşa Kemal adını hak ederek aldı” dedi.

"Kafasında kurduğu cumhuriyeti hayata geçirmiştir"Kafasında kurduğu cumhuriyeti hayata geçirmiştir

Prof. Dr. Özgün, Mustafa Kemal Atatürk’ün birçok önemli isimden etkilendiğini dile getirerek, “Mustafa Kemal; Namık Kemal, Ziya Gökalp, Tevfik Fikret’ten çok etkilenmiştir. Arkadaşlarıyla birlikte Süleyman Nazif, Auguste Comte gibi aydınları da okumuşlardır. Bu okumalarla içlerinde devrimci düşünce oluşmaya başlamıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın yaklaşık 4 bin 200 küsur kitap okuduğunu, 200 bin yerin altını çizdiğini ve yanlarına notlar tuttuğunu görüyoruz. Mustafa Kemal, gençlik yıllarında okuduğu kitaplarda eşitlik, özgürlük, bağımsızlık, cumhuriyetin, demokrasinin ne olduğunu derinlemesine öğrenmişti. Aslında Mustafa Kemal Paşa’nın Türk milletinin karakterine en uygun yönetim biçimi olan cumhuriyeti apar topar ilan ettiğine dair tartışmalar var. Atatürk’ün ‘Efendiler yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz’ demesi apar toparlılık gibi görünse de aslında Mustafa Kemal Paşa, çocukluk ve gençlik yıllarından beri kafasında kurduğu cumhuriyeti hayata geçirmiştir" dedi.

"Cumhuriyet yönetiminde irsiyet, veraset olmaz” Cumhuriyet yönetiminde irsiyet, veraset olmaz

Osmanlı döneminde de cumhuriyet kavramının bilindiğini ifade eden Prof. Dr. Özgün, “Cumhuriyet, Osmanlı hükümeti tarafından korkulur, kaçılır bir kavram olarak görünüyor ama Ali Suavi, Şinasi, Abdullah Cevdet gibi dönemin aydınları bu kavramı Osmanlı kamuoyuna üstü kapalı da olsa anlatmaya başlamışlar. Ama dönemin tüm aydınları o dönemde halifenin birleştirici gücüne bel bağlamış durumda. Mustafa Kemal Paşa, halifeyi, saltanatı hiç işin içine katmıyor, cumhuriyeti tek başına ele alıyor çünkü cumhuriyet yönetiminde irsiyet, veraset olmaz” diye konuştu.

Konferansın sonunda, Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Osman Ferda Beytekin, Prof. Dr. Cihan Özgün’e teşekkür belgesi takdim etti.

Muhabir: OSMAN GÜNDEN