Ekonomik kriz, yaşamın her alanına olumsuz şekilde yansıyor. İlaç sektörü de onlardan biri. Kur krizi nedeniyle eczacı ilaç deposundan, hasta ise eczaneden ilacı tedarik edemeyince karaborsacılara gün doğuyor. Fakat merdivenaltı ilaç krizinin boyutu daha vahim boyutlalara ulaştı. Sahibinden 'az kullanılmış' ilaçlara ikinci el ürünler satan bit pazarları tezgalarında rastlamak mümkün! Her salı günü yüzlerce vatandaşın uğradığı Bornova bit pazarında onlarca tezgahta, tek tek tabletli ilaçlar bulunuyor. Ambalajı açılmış ilaçlar, "Aldım ama içmedim, tedavisi biten güvenilir birinden aldım" denilerek vatandaşlara satılıyor.
Reçete ile satılması zorunlu olan antibiyotikten, astım ilacına, yarısı kullanılmış ağrı kesiciden son kullanma tarihi geçmiş vitaminlere kadar çeşit çeşit ilaca rastlamak mümkün.
Tezgahın başındaki satıcılardan birinin, bağırsak gazı için kullanılan Gasspass isimli ilaç için 'kas ağrılarına iyi geliyor' demesi, tablonun vahimliğini gösteriyor.
"İlacın ne işe yaradığını bilsem doktor olurdum"
Astım hastalarının tedavisinde kullanılan, reçete ile satılan ve fiyatı 790 TL olan Brequal isimli ilacın 'bir tabletini 30 liraya bırakırım' diyen satıcı, ilacın ne işe yaradığını sorduğumuzda "Neyi tedavi ettiğini bilseydim doktor olurdum" cevabını verdi.
Yarısı kullanılan vitaminleri kutu kutu bulmak mümkün
Takviye edici gıda olarak geçen, piyasada bilinen markaların vitaminleri, açılmamış paketler halinde tezgahlarda satılıyor. Piyasada 280-300 lira arasında satılan vitaminlerin açılmamış kutuları 60 lira, yarısı kullanılmış kutuları ise 30 liraya satılıyor.
"Vitaminleri düzenli olarak bulabilir miyiz?" diye sorduğumuz bir diğer satıcı şu cevabı verdi; "Ben bunları toplu olarak olıyorum. bir hafta öncesinden söylersen açılmamış paketlerde getiririm..."
Son kullanma tarihi geçen cinsel sağlık ürünleri tezgahta
Yerlere açılan tezgahlarda bulunan ve şaşkınlık yaratan bir diğer paketler ise gebelik testi ve cinsel korunma ürünleri. Gebelik testinin son kullanma tarihi geçtiğimiz yıla ait. 4o liraya satılan cinsel korunma ürünleri ise yine yarım paket halinde satılıyor...
"Sağlık müdürlüğü denetim yapmalı"
Vahim tabloyu sorduğumuz İzmir Eczacılar Odası Başkanı Tuncay Sayılkan insanların bu ilaçları nereden bulduğunun araştırılması gerektiğini ifade ederek "İlaçlar sahte, kaçak olabilir. İlaç, ulu orta sergilenecek bir şey değil. Eczanelerde ısı ve nem kontrolü olan cihazlarla saklanan ilaçların, bu şekilde tezgahlarda satılması kabul edilemez. Bu insan sağlığını hiçe saymaktır. Bitkisel kökenli vitamin bile olsa, dikkatli kullanılması gerekir. Bu tür ürünlerin bit pazarlarında satılıyor olması akıl dışı bir iş. Saklama koşulları ve güvenli ürün çok önemli, bu yüzden ilaçta ikinci el olmaz" ifadelerini kullandı.
İl Sağlık Müdürlüğü'nün denetim yapması gerektiğinin altını çizen Sayılkan "İnsan sağlığı şakaya gelmez, ilacı doğru kaynaktan almak ve denetim altında kullanmak gerekir. Gönül rahatlığıyla nasıl kullanılır bu ilaçlar? Sağlık Müdürlüğü'ne suç duyurusunda bulunarak denetimin sağlanması gerekir. Para kazanmak adina yapilan bu iş kabul edilemez. İnsan sağlığı bu kadar ucuz olamaz..." diye konuştu.
