ALPER TEMİZ - İzmir’in Bergama ilçesi Gaylan Mahallesi’nde yer alan ve “palamutlu tarla” olarak bilinen 115 ada üzerindeki hazine arazisi, Güneş Enerjisi Santrali (GES) projesine açıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 26 Kasım 2024 tarihli yazısıyla, toplam 9,9968 MWm kurulu güce sahip GES projesine ilişkin hazırlanan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı tekliflerini onayladı. Projeye dair planlar, İzmir Valiliği tarafından bir ay süreyle askıya çıkarıldı.
Ancak proje, bölgedeki ekosisteme ve kamu yararına yönelik ciddi soruları da beraberinde getirdi. Alanın “palamutlu tarla” olarak bilinen bir doğal değer olduğu ve yıllardır bölgeye özgü palamut ağaçlarını barındırdığı belirtiliyor. Daha önce benzer projelerle çevresinde birçok GES inşa edilen bölge için, bu kez Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir kararı verilmesi ise tepkilerin odağında.
Bergama Çevre Platformu ve yerel halk, “GES’ler yenilenebilir enerji kaynağı olabilir, ancak bu enerji temiz diye doğanın talan edilmesi meşru kılınamaz” diyerek, projenin ÇED raporu olmaksızın onaylanmasına tepki gösteriyor. “Hazineye ait bir alanın bu kadar kolay elden çıkarılması kabul edilemez” diyen aktivistler, palamut ağaçlarının korunması ve projenin kamu yararına uygun şekilde yeniden değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
GES projelerinin, çevresel ve sosyal etkilerinin detaylı bir şekilde analiz edilmesi gerektiğini belirten Bergama Çevre Platformu, özellikle tarımsal ve doğal alanların yok edilmesine yol açacak bu tür projelerin planlama süreçlerinin daha şeffaf ve bilimsel verilere dayalı yürütülmesi gerektiğini ifade ediyor.
Bölgedeki planların askıda olduğu süre boyunca, vatandaşların projeye itiraz hakları bulunuyor. Ancak hızlı onay süreçleri ve ÇED incelemelerinin devre dışı bırakılması, kamu yararı gözetilmeden alınan bu kararların sorgulanmasına neden oluyor.