İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından şehrin uzun vadeli vizyonunu ve stratejilerini şekillendirmek amacıyla hazırlanan İzmir Vizyon 2074 Çerçeve Belgesi için “Nasıl Bir İzmir” panel serisi devam ediyor. Toplamda 8 panel ve 8 atölye çalışmasından oluşan, Doç. Dr. Murad Tiryakioğlu moderatörlüğünde düzenlenen “Nasıl Bir İzmir” serisinin dördüncü paneli, İzQ İnovasyon Merkezi’nde gerçekleşti. “Kent İçin Müşterek Veri” başlıklı panelin ilk konuşmacısı olan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Tuğçe Tezer, depremde yüzde 85’i yıkılan veya hasar gören Hatay örneği üzerinden bir sunum gerçekleştirdi. 6 Şubat 2023 depremlerini şehir planlama perspektifinden değerlendiren Tezer, Türkiye’de deprem öncesinde 450 bin olan müteahhit sayısının, depremin ardından gelen süreçte 646 bine yükseldiğini ve tüm Avrupa’da ise yalnızca 25 bin müteahhit bulunduğunu vurguladı. Hatay’daki deprem sonucunda meydana gelen hasar verilerini de paylaşan Tezer, kentte yıkımı artıran temel sebepleri kurumlar arasındaki koordinasyon eksikliği, plansız ve parçalı yapılaşma, gerekli önlemlerin alınmadan zayıf zemine yapılan inşaatlar ve yapı denetimi eksikliği olarak sıraladı.
Müşterek kavramı üzerinde duruldu
Tezer’in ardından söz alan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sinan Erensü, konuşmasında ‘müşterekler’ kavramı üzerinde durdu. Doğal müştereklerin kaybı, çitlenmesi, kirlenmesi ve bozulmasının önüne geçilemediğini ifade eden Erensü, “Kamu malı veya özel mülkiyet de, örneğin bir sinema ya da pastane de müşterek olabiliyor. Müşterek olma hali, kent belleği ve müştereken kullanım durumuna göre değişiyor. Ancak müştereken kullanılmıyorsa, kamu malı olsa da müşterek olmayabilir” dedi. Aşağıdan yukarıya oluşan kent hareketlerinin merkezinde müşterekleşme pratiklerinin olduğunu belirten Erensü, müşterek verinin halk sağlığı, iklime uyum gibi başlıklarda büyük önem taşıdığını vurguladı.
Yapay zeka kullanımının önemi
Panelin son konuşmacısı olan İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkan Saka, şehir planlama süreçlerinde yapay zekâ kullanımının önemine değindi. Verinin görünür olmasına rağmen kullanılmadığı durumlarda bir değerinin olmadığını ifade eden Saka, afet süreçlerinde bu verilerin kullanımının büyük bir öneme sahip olduğunu söyledi. Saka, veriye dayalı kentsel planlama uygulamalarının gerekliliğine işaret ederek eldeki verilerin trafik yönetimi, akıllı otopark, toplu taşıma optimizasyonu, çevresel izleme ve enerji yönetimi gibi alanlarda nasıl kullanıldığına dair örnekler sundu. Panel, konuşmaların ardından soru-cevap bölümü ile sona erdi.
“Nasıl Bir İzmir” panel serisi devam ediyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Planlama Ajansı tarafından kurgulanan “Nasıl Bir İzmir” çalışması, iki haftada bir tüm İzmirlilerin katılımına açık olarak düzenlenen paneller ve atölye çalışmalarıyla devam edecek. Bu çalışmaların, Vizyon 2074 Çerçeve Belgesi’ne önemli çıktılar sağlaması bekleniyor.
