İzmir Karaburun ve Foça belediyelerinde, 2023 yılı Sayıştay düzenlilik denetim raporlarına göre, Hazineye ait taşınmazların satışından elde edilen %10'luk gecekondu fonu paylarının amacı dışında kullanıldığı tespit edildi. Sayıştay, her iki belediyenin de 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun ilgili hükümlerine aykırı bir şekilde fonları vadesiz banka hesaplarında takip ettiğini ve cari harcamalarda kullandığını belirtti.
Karaburun Belediyesi 775 sayılı kanuna uymamış
Karaburun Belediyesi’ne yönelik hazırlanan raporda, Hazineye ait taşınmazların satış gelirlerinden belediyeye gönderilen %10'luk payın, mevzuatın öngördüğü vadeli hesapta değil, vadesiz bir banka hesabında tutulduğu ve amacı dışında kullanıldığı vurgulandı. 4706 sayılı Kanun'un 5. maddesi ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 12 ve 13. maddelerine göre, bu fonların vadeli hesaplarda toplanması ve yalnızca toplu konut projeleri, gecekondu bölgelerinin iyileştirilmesi ve altyapı projeleri gibi belirlenmiş amaçlarda kullanılmasına izin verilmektedir. Ancak yapılan incelemede, belediyenin bu fonları mevzuata aykırı şekilde cari harcamalarda kullandığı tespit edilmiştir.
Foça Belediyesi de 775 sayılı kanuna uymamış
Foça Belediyesi'ne ilişkin raporda da benzer sorunlar tespit edildi. Sayıştay, Foça Belediyesi'nin gecekondu fonunu özel bir bankada açtığını ve 2023 yılı içerisinde bu fona 614.706,14 TL girdiğini, ancak 552.081,49 TL'sinin 775 sayılı Kanun'un öngördüğü alanlarda kullanılmayıp, cari harcamalara aktarıldığını tespit etti. Bu durum, Foça Belediyesi'nin 2017 yılı Sayıştay Denetim Raporu'nda da yer almış olmasına rağmen, idare tarafından mevzuata uygun işlemler yapılmamış ve fon gelirleri yine amacı dışında harcanmaya devam edilmiştir.
Sayıştay'ın uyarıları ve mevzuat hükümleri
Sayıştay, her iki belediyenin de 775 sayılı Kanun'un 12 ve 13. maddeleri doğrultusunda fonları vadeli banka hesaplarında toplaması gerektiğine dikkat çekti. Kanun gereği bu fonlar; belediyelerin kendi bütçeleriyle karşılayamadığı tespit, plan ve proje çalışmalarında, gecekondu bölgelerinin altyapı hizmetlerinde ve halk konutu projelerinde kullanılmak üzere Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın onayı ile harcanmalıdır.
Foça Belediyesi daha önce de uyarılmış
Her iki belediye de mevzuata uygun işlemlerin yapılacağı konusunda Sayıştay’a taahhütte bulunmuş olmakla birlikte, özellikle Foça Belediyesi'nin daha önce uyarılmasına rağmen sorunu çözmediği kaydedilmiştir. Belediyelerin gecekondu fonlarını yasal düzenlemelere uygun biçimde ve yalnızca belirlenen projeler için kullanması gerektiği Sayıştay tarafından bir kez daha vurgulanmıştır.