Yunanistan merkezli Kathimerini Gazetesi’ne göre, ABD'li yetkililer, Türkiye’ye S-400 hava savunma sistemleriyle ilgili yeni bir teklif sundu.
Bu teklifin, Türkiye'nin F-35 savaş uçağı programına dönüşünün önündeki engelleri kaldırmayı hedeflediği belirtiliyor.
Haberde, ABD’li yetkililerin, Rusya'dan edinilen S-400 füze sisteminin "yumuşak" bir şekilde devre dışı bırakılması karşılığında Türkiye’ye F-35 savaş uçaklarının yeniden satılabileceğini önerdiği ifade ediliyor.
Temelde İncirlik Hava Üssü bulunuyor
Yaz aylarında ABD’nin, S-400 sorununun çözümüne yönelik detaylı bir öneri sunduğu ve bu teklifin temelinde İncirlik Üssü'nün bulunduğu vurgulandı.
ABD yetkilileri, Rus yapımı S-400 füze sistemlerinin Türkiye'nin güneyinde bulunan İncirlik Üssü’ndeki ABD birliğinin kontrolündeki alana taşınmasını önerdi. Bu durum, S-400'lerin Türkiye’de kalmasına olanak tanırken, Rusya ile yapılan anlaşmanın şartlarının da ihlal edilmemiş olmasını sağlayacak.
Söz konusu teklifte, Türkiye’nin F-35 programına yeniden dahil olabilmesi için S-400 sistemlerinin ABD kontrolüne verilmesi ya da İncirlik Üssü’ndeki ABD kontrolündeki bir bölüme transfer edilmesi gerektiği belirtildi. Bu sayede, Türkiye'nin uluslararası alanda zor duruma düşmemesi ve Rusya ile olan anlaşmasının bağlayıcı maddelerini ihlal etmemesi öne sürüldü.
Bu şekilde Rus anlaşmasının şartları ihlal edilmeyecek
Haberde, görüşmelerin daha önce düşünülenden ileri bir aşamada olduğu ve üst düzey ABD yetkililerinin Rus sistemlerinin Türkiye'nin güneyindeki İncirlik Üssü’ne aktarılmasını gündeme getirdiği ifade ediliyor.
Bu teklifin, Türkiye’nin uluslararası alanda geri adım atmış gibi görünmesini engelleyeceği ve mevcut Rus anlaşmasının şartlarını ihlal etmeyeceği kaydedildi.
Kathimerini’nin kaynaklarına göre, Türkiye’nin şu anki tepkisi olumsuz olsa da, görüşmelerin BM Genel Kurulu sırasında New York'ta devam etmesi bekleniyor. Eski Pentagon yetkilisi Michael Rubin, süreçle ilgili değerlendirmelerde bulunarak, “Türk yetkililer, S-400’leri Türkiye’de tutacaklarını belirtti. Ancak anlaşma sona ermedi; F-35 meselesi, liderlerin ve güvenlik yetkililerinin BM Genel Kurulu’nda bir araya gelmesiyle gündemde kalmaya devam edecek” dedi.
Erdoğan'dan CAATSA yorumu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD'deki düşünce kuruluşu temsilcileriyle yuvarlak masa toplantısı yaptı. Toplantı sonrasında açıklamalarda bulunan Erdoğan F-35 meselesine de değindi.
Erdoğan, Yunanistan kaynaklarından gelen bu iddialar henüz doğrulanmamışken CAATSA yaptırımlarını yorumladı ve bu yaptırımların NATO müttefiki Türkiye'ye haksızlık olduğunu, bunun müttefiklik ruhuna aykırı olduğunu söyledi.
Recep Tayyip Erdoğan "NATO müttefikimiz Amerika'nın Türkiye'ye yönelik uyguladığı tedbirler ve savunma sanayii kısıtlamaları güven duygusunu menfi şekilde etkiliyor. CAATSA yaptırımlarının ve F-35 programından çıkarılmamızın müttefiklik ruhuna aykırı olduğu da çok açıktır." dedi.
S-400'lerden "kurtulmak" daha önce de gündeme gelmişti
Farklı kaynaklar daha önce de Türkiye'nin S-400'lerden "kurtulmak" istediğini ve F-35'leri alıp programa yeniden dahil olmak istediğini iddia etmişti.
İddialara arasında S-400'leri üçüncü ülkelere satmak ve kullanılmamak üzere hangara kaldırmak vardı.
Pakistan ve Hindistan potansiyel S-400 alıcısı olarak değerlendirilirken mevcut sistemi Türkiye'de depoya kaldırmak ve ABD tarafından düzenli olarak denetlenilmesine izin vermek iddia edilen bilgiler arasındaydı.
