ALPER TEMİZ - Türkiye'nin tarımsal üretim planlaması kapsamında başlattığını duyurduğu Organize Tarım Bölgesi Projesi, geçtiğimiz günlerde Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'nın dile getirdiği "42 ilde 61 organize tarım bölgesi belirlendi" ifadesiyle yeniden dikkatleri üzerine çekti.
Bakan Yumaklı, Karaman'da bulunan bir organize tarım bölgesinde, "Bu organize tarım bölgeleri aynı şu anda içinde bulunduğumuz üretim merkezi gibi olacak. Hem üretimin yapıldığı hem paketlemesinin ve buna benzer ihtiyaçların yerine getirildiği ve ondan sonra pazara gönderildiği bir özellik taşıyacak" şeklinde konuşmuştu.
Öte yandan Bakan Yumaklı, Türkiye genelinde 42 ilde kurulan 61 organize tarım bölgesiyle hem üretimi hem de ihracatı artırmayı hedeflediklerini belirtti. Bu bölgelerde, jeotermal enerji gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması, tarımsal verimliliği artıracak ve iyi tarım uygulamalarını teşvik edecek. Bakan Yumaklı, 6 bölgede üretime başlandığını, 7’sinde ise yatırımların devam ettiğini kaydederken, şehirlerin çevresinde tarımsal üretimin desteklenmesi için organize tarım bölgelerinin önemli bir adım olduğunu vurguladı. Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan Son Mühür'ün edindiği bilgide ise Eylül ayı itibarıyla 41 başvurunun olduğu dile getirildi. Ancak Organize Tarım Bölgesi Projesi hakkında farklı yaklaşımlar bulunuyor.
"Küçük çiftçinin yatırım şansı yok"
Tarım Gazetecisi Ali Ekber Yıldırım, "Tarımda seracılık faaliyetlerinde üretim maliyetlerinin yaklaşık yüzde 40’ını ısıtma giderleri oluşturuyor. Bölgesel iklim koşullarına bağlı olarak bu oran yüzde 60’a kadar çıkabilirken, bazı bölgelerde yüzde 20’ye kadar düşebiliyor. Bu maliyeti düşürmek için jeotermal enerji büyük avantaj sağlıyor. Jeotermal enerjiyle ısıtılan modern seraların maliyeti ise 40 ila 60 bin Euro arasında değişiyor. Ancak bu seraların işletme sermayesi ihtiyacı ve her üç yılda bir yapılan bakım süreçleri, ciddi yatırımları gerekli kılıyor. Bu nedenle yatırımın geri dönüşü zaman alacak ve en önemlisi organize sanayi bölgelerinde küçük çiftçinin yatırım yapma şansı yok" dedi.
"Lanse edildiği gibi değil"
Eski Tarım Kredi Kooperatifleri Balıkesir Bölge Müdürü İshak Gündüz ise 4562 sayılı kanunun 26. Maddesinin a bendi kapsamında organize tarım bölgelerinin oluşturulma sürecinin karmaşık olduğunu ve yerel kurumların projeleri belirleyip, valilikler üzerinden bakanlığa iletmesinin gerektiğini hatırlattı. Ancak bu sürecin uygulanabilirliğinin düşük olduğunu dile getirdi.
Gündüz, özellikle sera bölgelerinin yer seçiminden başlayarak birçok aşamada sorunlar yaşanacağının altını çizdi. Gündüz, "Alanda ne kadar üretim yapılacağını belirleyip, bu işi sürdüreceğine dair işlemlerin yapılması gerekiyor. Enerji jeotermal ise termal su arazisi tepit edilmeli. Ancak şu an açılışı yapılan yerler genelde birkaç vatandaşın kendi yeri. Diğer açılış yapılan yerler açısından ise ortada sadece temsili açılışlar var. Lanse edildiği gibi profesyonel bir durum da yok. Yani henüz büyük çaplı bir organize tarım bölgesi yok. Olsada bazı sorunsallar var; Diyelim ki bir kişi seracılık faaliyetine başladı, bu alana başkası gelmezse ne olacak? Diyelim ki tam tersi oldu; peki bu defa küçük çiftçinin durumu ne olacak?" diye konuştu.
