Türkiye, piyasada dolaşan sahte dolar kriziyle sarsılıyor. Yaklaşık 700 milyon dolar değerinde sahte 50 ve 100 dolarlık banknotun piyasada olduğu tahmin ediliyor. Güncellenmemiş yazılımlara sahip ATM'ler ve para sayma makinelerinin sahte parayı ayırt edememesi krizi derinleştiriyor. Bu nedenle, ülke genelinde 50 ve 100 dolarlık banknotların alımına geçici olarak ara verildi.
Bazı döviz bürolarının ise komisyon uygulayarak bozdurmayı kabul ettiği iddia ediliyor. Sahte dolar kriziyle ilgili değerlendirmeler yapan Para Piyasaları Uzmanı-Ekonomist Bilal Doğan vatandaşlara 'paniğe kapılmasınlar' çağrısı yaptı. Doğan, özellikle 1996 ve öncesine ait eski dolarların alımının durdurulduğunu belirterek şunları söyledi:
"Piyasada, son günlerde Orta Doğu’dan geldiği öne sürülen yaklaşık 700 milyon dolar değerinde sahte 50 ve 100 dolarlık banknotların alım-satımında sorunlar yaşandığı görülüyor. 1996 ve öncesine ait eski dolarların alımı da geçici olarak durdurulmuş durumda. Bu kararın temel gerekçesi, piyasada dolaşan sahte banknotların neredeyse %90’ının ayırt edilemeyecek kadar gerçekçi olması.
"Güncellemelerin ardından alım başlayacak"
Doğan, sahte dolarları ayırt etmenin vatandaşlar için oldukça zor olduğunu vurgulayarak "Bankalar ve yetkili döviz büroları, yazılımları güncel olmayan para sayma makineleri ve ATM’lerin bu sahte banknotları gerçek sanarak işlem yapmasından dolayı zorluk çekiyor. Özellikle İstanbul’da yoğunlaşan bu sorun, İzmir’de henüz ciddi bir boyuta ulaşmadı. Ancak, vatandaşların dikkatli olmaları ve sadece bankalar ile yetkili döviz bürolarını kullanmaları öneriliyor.
Yetkililer, para sayma makineleri ve ATM yazılımlarının bir hafta, en geç on gün içinde güncelleneceğini ifade ediyor. Bu güncellemeler tamamlandığında, 50 ve 100 dolarlık banknotlarla ilgili kaygıların sona ereceği belirtiliyor. Şu anda geçici olarak durdurulan bu banknotların alım-satımı, yazılım güncellemelerinin ardından yeniden başlayacak." dedi.
"İzmir'de bir sorunla karşılaşmadık"
Krizin İstanbul'da yoğunlaşmasına rağmen İzmir'de şu ana kadar ciddi bir sorun yaşanmadığını belirten Doğan şöyle konuştu:
"Sahte dolarları ayırt etmek vatandaşlar için oldukça zor. Filigran ve diğer teknik özelliklerin kontrolü uzmanlık gerektiriyor. Ancak yetkili döviz büroları ve bankalar, sahip oldukları cihazlarla sahte banknotları tespit edebiliyor.
Emniyet birimlerinin de yoğun çalışmaları sayesinde sahte para krizinin kısa sürede kontrol altına alınacağını söyleyebilirim. İzmir’de şu ana kadar ciddi bir sıkıntı yaşanmadı Vatandaşların paniğe kapılmadan, ellerindeki 50 ve 100 dolarlık banknotları yazılım güncellemeleri tamamlandıktan sonra değerlendirmelerini tavsiye ediliyoruz. Bu süre içinde döviz alım ve satımı ile birlikte, mutlaka yetkili yerlerden ve bankalardan alım yapılması gerekir. İzmir'de sıkıntı yaşamıyoruz ancak tedbirli olmak gerekir. Bu arada hemşehrilerimize önerimiz, paniğe kapılmamalı ve ellerindeki 50-100 dolarları bir hafta, 10 gün sonra değerlendirmeleri. Bu geçici bir sıkıntı. Devlet bu konuda kısa süre içinde herhangi bir piyasa kaosu yaşanmadan bu sorunun üzerinden gelecektir."
