Belgeselin genel yönetmenliğini Nebil Özgentürk üstlenirken, genel koordinatörlük görevini Umur Talu yürütüyor. Tilbe Saran’ın seslendirdiği projede, jenerik müziklerini Kardeş Türküler’den Vedat Yıldırım besteledi. BAYETAV (Bir Arada Yaşarız Eğitim ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı) tarafından sponsorluğu üstlenilen belgesel, farklı dillerden ve inançlardan olan insanların bir arada yaşama mücadelesini ele alıyor.
Tarih ve insanlık
“Vicdanımızın Hatıra Defteri”, bir asır öncesine, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşüne ve savaşın getirdiği yıkımlara ışık tutuyor. Büyük Savaş, Balkan Savaşları ve Ermeni Tehciri gibi olayların ardından, Anadolu’daki “bir arada yaşama” umudunun nasıl yok olduğu ve bu sürecin getirdiği acılar belgeselin merkezinde yer alıyor. Ancak, tüm bu karanlık dönemlerin içinde, ötekiyi öteki görmeyen, insanlık ve vicdanı diri tutan, el uzatan ve omuz veren kişiler de vardı. İşte belgesel, bu kişilerin öykülerini anlatmayı hedefliyor.
Kahramanlar ve öyküler
Belgeselde öne çıkan öyküler arasında, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden başlayarak Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar uzanan önemli hikayeler bulunuyor:
Hatay’ın Kardeşçe Yaşam İradesi: Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan ve hoşgörü kültürü ile bilinen Hatay, büyük depremler ve yıkımlara rağmen kardeşliği ve bir arada yaşamayı sürdüren bir şehir olarak öne çıkıyor. Belgesel, Hatay’ın geçmişten günümüze uzanan kardeşçe yaşam iradesini hafızalarımıza kazandıracak.
Ayvalık’tan Midilli’ye Kurtuluş Hikayesi: 1922 Eylül’ünde, Üsteğmen Kemalettin, kardeşini arayan Rum kızı Agapi’ye yardım elini uzatarak, Yunanistan’ın önemli yazarlarından İlias Venezis ile bir araya getirilmesini sağlayan hikaye anlatılacak. Agapi’nin oğlu, Yunanistan’da bir dönem Dışişleri Bakanlığı yapmıştır.
Kütahya Mutasarrıfı Faik Ali Ozansoy: “Tehcir” ve “kırım” dönemlerinde, Kütahya Mutasarrıfı olan şair Faik Ali Ozansoy’un, tehcir emirlerine karşı gelerek Kütahyalı Ermenileri kurtarma çabaları belgeselde yer alacak.
Şirinceli Dido Sotiriyu ve Manoli: Şirinceli yazar Dido Sotiriyu’nun, memleketlisi Manoli’nin yaşamından esinlenerek yazdığı “Benden Selam Söyle Anadolu’ya” kitabının öyküsü anlatılacak. Manoli’nin, büyüdüğü topraklara yapacağı ziyaretin hikayesi de belgeselde yer alacak.
Sökeli Rum Doktor Aleko Perikli: 1922 Nisan ayında Yunan ordusunun Söke’yi işgal etmeye hazırlandığı sırada, Sökeli Rum Doktor Aleko Perikli’nin Müslüman komşularını uyarıp, onları bir meyankökü fabrikasında saklama çabaları aktarılacak.
Manisa Yangını ve Sanatçılar: 1922’deki Büyük Yangın’la tarihinin büyük kısmını kaybeden Manisa’nın vicdan hafızasında, nefret ve şiddet karşısında insanları koruyanların hatırası öne çıkacak. İlhan Berk, Yusuf Atılgan ve Cemal Tollu’nun bu döneme dair eserleri de belgeselde yer alacak.
Mersin Asri Mezarlığı: Mersin’de farklı dinlerden ve etnik kökenlerden insanların yan yana gömüldüğü çok dinli kabristan, barışın ve bir arada yaşamanın simgesi olarak belgeselde öne çıkacak. Kuvayı Milliyeci Mersin Belediye Başkanı Mithat Bey’in katkıları da anlatılacak.
İstanbul ve Cem Karaca: 1939 yılında İstanbul’da Azeri Alevi Mehmet Karaca ve Ermeni İrma Felekyan’ın evlenmesiyle doğan Cem Karaca’nın hayatı ve 6-7 Eylül olaylarına dair yaşadıkları da belgeselde işlenecek.
Yaşar Kemal’in Hemite’si: Barış ve bir arada yaşama idealiyle tanınan yazar Yaşar Kemal’in doğduğu köy olan Hemite’ye yapılacak bir yolculuk, onun edebiyat dünyasındaki etkisini ve hayatını anlatacak.
“Vicdanımızın Hatıra Defteri”, tüm bu öykülerle insanlık ve vicdan adına umut veren, zorluklar ve acılara rağmen bir arada yaşamayı savunan gerçek kahramanları anacak. Belgesel, tarih boyunca insanlığın unutmaması gereken, umudu ve kardeşliği yaşatan öyküleri gözler önüne serecek.
Künye:
Genel Yönetmen: Nebil Özgentürk
Genel Koordinatör: Umur Talu
Seslendiren: Tilbe Saran
Jenerik Müziği: Vedat Yıldırım
Yayın Koordinatörleri: Zeynep Erpamir, Volkan Evcim
Senaryo-Tasarım: Nebil Özgentürk
Metin Araştırma-Uygulama: Umur Talu, Dr. Bengi Başaran
Kamera: Volkan Evcim, Zafer Özgentürk, Ali Çetin Kelleci