ALPER TEMİZ - Maliyetlerin artması, sürekli değişen kanunlar ve oturum izninin zorlaşması yabancı yatırımcıyı Türkiye'den uzaklaştırıyor. TÜİK verilerine göre, 2024'ün ilk yarısında yabancılara konut satışı yüzde 45,7 azaldı. Haziran ayında ise bu düşüş yüzde 45,1 oldu. Yabancı yatırımcı bağlamında Türkiye'de hemen hemen her verinin, artık güvensizlik unsuru haline geldiğinin altı çiziliyor. Kemalpaşa Sanayici ve İş insanları Derneği (KESİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Can Günel, Türkiye'nin yatırımdan niye uzak kaldığını Son Mühür'e anlattı. 

"Neden yapsınlar?“

Günel, "Türkiye'de kanun ve vergiler nedeniyle ham maddeler pahalı, normalin üstünde pahalı. Döviz olarak da fiyat artıyor lira olarak da fiyat artıyor. Avrupa Birliği'nde de belirli bir yükseliş söz konusu fakat olaylara salt rakamlarla bakılmamalı. Sıcak para, doymuş ekonomiyi tercih eder. Şöyle bir husus var; sizin 100 bin dolarınız var ve size Viyana'da oldukça işlek bir caddede inşaat yatırımı teklif ediliyor. 2025 yılının aynı ayında size bu para 110 bin dolar olarak geri dönecek. Bir diğer teklif de şu; 100 bin dolarınızı Afrika kıtasında tamamen kabilelerle idare edilen bir bölgede yatırım olarak değerlendirmek istiyorlar ve bırakın Viyana örneğindeki gibi bir yıllık süreci, 4 ayda 120 bin dolar garanti ediliyor. 

Ancak, 'İki kabile arasında bir takım sıkıntılar var, şu an yönetimdeki kabile güçlü sorun yaşanmaz. Diğer kabile kazanırsa ne olur bilemeyiz' deniliyor. Bu durumda muhtemelen yatırımınızı Viyana'da gerçekleştirirsiniz. Afrika'daki o kabile bölgesindeki kârınız ne kadar yüksek olursa olsun. Türkiye'de, verilen teşvikler ya da kârın yüksek olması; bu unsurlar bir tercih nedeni değil. Biz olaylara hep, bu perspektiften bakıyoruz. Ancak yatırımcı, sürekli değişen kanunlar, her an değişebilme potansiyeli olan yönetimsel arayüze bakıyor. Öncelik, oturmuş bir yasadır, güvenin de temeli budur" diye konuştu. 

I M G 20240823 140539

"İngiltere'de 100 yılda 7, bizde 20 senede 108 defa değişti"

Günel, "Vergi mevzuatı sürekli değişiyor. Teşvik unsurları sürekli değişiyor. Kamu İhale Kanunu İngiltere'de 100 yılda kaç kere değiştiğine ve bizde kaç defa değiştiğine bir bakın; onlarda sadece 7, bizde 20 yılda 100'ün üzerinde değişti. Bu kadar çok yasal regülasyonların olduğu bir yere büyük fon gelmez. Katarlı gelir. Ancak Batı'dan büyük fon gelmez" diye konuştu. 

Muhabir: Alper Temiz