TBMM'de başlayan bütçe maratonunda, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 Bütçe Kanunu Teklifi'ni Plan ve Bütçe Komisyonu'na sundu. Toplantıda konuşan CHP İzmir Milletvekili ve Plan ve Bütçe Komisyonu Sözcüsü Rahmi Aşkın Türeli, Sayıştay'ın Meclis'e sunduğu 2023 yılı Genel Uygunluk Bildirimi'nin 2023 yılı Kesin Hesabını açıklamaktan ve şeffaflıktan uzak olduğunu belirtti. Türeli, 2023 yılı Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nde ödenek üstü harcamalara ilişkin bir tablonun bulunmamasını eleştirerek, Sayıştay'ın görevini yapmadığını ve Genel Uygunluk Bildirimi'nin yeniden düzenlenmesi gerektiğini söyledi.
Türeli “Sayıştay’ın hazırlayıp Meclis’e sunduğu 2023 yılı Genel Uygunluk Bildirimi, 2023 yılı Kesin Hesabını açıklamaktan ve şeffaflıktan uzak. Genel Uygunluk Bildiriminde bütçedeki ödenek artışlarının dayanağı gösterilmemiş ve artan ödeneklerin nereye harcandığı açıklanmamıştır. Bu, çok ciddi bir problemdir ve buradaki görüşmelerin seyri açısından da bunu sakatlayıcı bir etki oluşturacak.” ifadesini kullandı.
"Sayıştay gerekli araştırmaları yapmadı, bir dedektif gibi yola koyulduk"
Türeli, 2023 yılı Kesin Hesabını değerlendiren Türeli, başlangıç bütçe ödeneği ile yıl sonu bütçe ödeneği arasında 2 trilyon 482 milyar liralık fark olduğunu belirtti. Ek bütçe ile bu farkın 1 trilyon 318 milyara düştüğünü ancak geri kalan farkın açıklanmadığını vurguladı. Sayıştay'ın bu konuda gerekli araştırmaları yapmadığını ve Genel Uygunluk Bildirimi'nde ödenek üstü harcamalara ilişkin bir tablonun bulunmadığını eleştirdi.
"Biz o zaman onun üzerine bir dedektif gibi yola koyulduk. “Bu aradaki fark nerelerden kaynaklanabilir?" dedik çünkü Genel Uygunluk Bildiriminde 1 trilyon 318 milyar liralık farklılığın nedenlerinin açıklaması yok. 7456 sayılı Kanun’u hatırlarsınız Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmüştük. Orada Cumhurbaşkanına ödenek artırma yetkisi verilmişti. Düzenleyici etki analizinde bu miktar 794,1 milyar olarak belirleniyordu ve tertipleri de belliydi; personel giderleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna devlet primi ve SGK'ye bütçeden yapılacak tertipler, emekli maaşları, memur maaşlarındaki artışlar, bayram ikramiyeleri bunun içindeydi. Ancak 7456 sayılı Kanun ne Kesin Hesap Kanunu Teklifinde var ne de Genel Uygunluk Bildiriminde. Onu da düştük, fark indi 524 milyar liraya."
"Sayıştay görevini yapmamıştır"
Türeli, Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nde ödenek üstü harcamalara ilişkin tabloların eksik olduğunu belirterek, Sayıştay'ın görevini yapmadığını ve Genel Uygunluk Bildirimi'nin yeniden düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Bu eksikliklerin bütçe görüşmelerini olumsuz etkilediğini ve vatandaşın bütçe hakkının ihlal edildiğini vurguladı.
"Böyle bir şey olamaz, biz bu şekilde Kesin Hesap Kanunu Teklifi’ni görüşemeyiz. Sayıştay, burada görevini yapmamıştır. Neden bu konu gündeme getirilmedi? Sayıştay temsilcileri burada. Ne diyorlar acaba buna ilişkin? Buradan çıkan sonuç şu: Vatandaşın bütçe hakkı ihlal edilmiştir çünkü biz burada iki şeyi beraber konuşacağız: Hem 2025 yılı Bütçesini hem 2023 yılı Kesin Hesabını. Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nde olmayan ve Sayıştay’ın Genel Uygunluk Bildiriminde görünmeyen birtakım rakamlar var, bunlar çok büyük rakamlar. Bunların bu şekilde olması, bu şekilde görüşülmesi doğru değildir. Bu anlamda Genel Uygunluk Bildirimi, Sayıştay’a iade edilmeli, düzeltilmeli, ondan sonra bütçe görüşmeleri yapılmalıdır. Bu şekilde bütçe görüşmelerinin yapılması, Bütçe Hakkına, Anayasa’ya, 5018 sayılı Yasa’ya çok açık ve net bir şekilde aykırıdır."
