Foça Belediyesi, 7 Aralık 2023'te İzmir Foça Kocamehmetler Köyü'ndeki taş ocaklarına karşı açtığı kapatma davası sürecinde, mahkeme heyeti keşif çalışması gerçekleştirmişti. Keşfe Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu'nun çağrısıyla Kocamehmetler köylüleri ve çevre mahallelerden vatandaşların katılım sağladı.
Taş ocakları çevre güvenliğini hiçe sayıyor, köy yolunu tahrip ediyor
İzmir 4’üncü İdare Mahkemesi, 25 Ekim 2023'te verdiği ara kararla 7 Aralık 2023'te bilirkişi keşfinin yapılmasına karar vermiş, Kocamehmetler köylüleri bilirkişi heyetine "Taş ocakları can güvenliğimizi tehdit ediyor" diye sitem etmişti. Damba Madencilik İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ'ye ait olan taş ocağına 10 yıl süreyle işletme ruhsat izni verildi. Ancak Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu Sözcüsü Ramis Sağlam, her iki taş ocağıyla ilgili olarak, ÇED raporu başvurusunun yapılmadığını ve Foça Belediyesi ile Orman Genel Müdürlüğü arasında yapılan protokolün 'şirket gizliliği' ileri sürülerek reddedildiğini aktardı.
Sağlam, dava sürecinde CİMER ve ilgili bakanlıklara şikayet başvurularının yapıldığını ifade etti. Taş ocaklarının çevre güvenliğini hiçe saydığını ve köy yolunu tahrip ettiğini dile getirerek, her iki taş ocağının kapatılması talebinde bulundu.
Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu bugün İzmir adliyesinin önünde yaptığı basın açıklamasında: Taş ocaklarının tarımı ve can güvenliklerini tehdit ettiğini ve mera alanlarına tecavüz ettiğini belirtti. Mahkeme bilirkişi heyeti, taş ocağının 25 hektar ve üzeri alanı işgal ettiğini belirmiş ve Çevresel Etki Değerlendirmesi yapılması gerektiğine karar vermişti. Kocamehmetler Köyü'ndeki taş ocağı faaliyetinin derhal sonlandırılması talep eden köylüler, mahkemeden çevreye ve insan sağlığına zarar veren bu faaliyetin durdurulmasını bekleniyor.
Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformu Sözcüsü Ramis Sağlam tarafından okunan basın açıklaması şu şekilde;
Taş ocakları çevre güvenliğini hiçe sayıyor, köy yolunu tahrip ediyor
"İzmir’in Foça ilçesi Kocamehmetler Köyü’nde faaliyet gösteren iki taş ocağından biri olan Çetin Damba’ya ait taş ocağı Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nün 2016 yılındaki “kapsam dışı kararı” bugün 4. İdare Mahkemesi’nde görülecek. Foça Belediyesi’nin yargıya taşıdığı davada mahkemenin atadığı bilirkişi heyeti bölgede yaptığı inceleme sonucunda Kocamehmetler Köyü’nde yaşanan bir gerçeği raporlaştırdı. Rapor, bölgede faaliyet yürüten taş ocağının bölgedeki faaliyetinin toz oluşumuna neden olduğu zeytinlerin çoğalmasına ve bölgedeki tarımsal faaliyete zarar verdiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
"Kentsel sit alanı içinde"
"Kocamehmetler Köyü (Mahallesi) kentsel sit alanı içindedir. Taş ocakları, sahası içinde “Orman” ve "mera” alanlarımız bulunuyor. Taş ocakları köyün mera alanlarına tecavüz ederek, 2872 sayılı Çevre Kanunu aykırı üretim faaliyeti nedeniyle bu lokasyon tahrip edilerek telafisi güç zarara neden olmaktadır."
"Eşik değeri aşılmış"
"Mahkeme bilirkişi heyeti yaptığı inceleme sonucunda 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (Kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler, eşik değeri olduğunu belirterek durum değerlendirmesini yaptı. İzni belgesinin 25,02 ha’lık alan için düzenlenmiş olduğu göz önüne alındığında ÇED Sürecinin Ek-1’de verilmiş olan 25 hektar ve üzeri çalışma alanın eşik değerini aştığı tespit edilerek ve ÇED Raporu hazırlama yükümlülüğü bulunduğu kanaatine vardı."
"Tozumaya neden oluyor"
"Sürdürülen maden faaliyeti zeytincilik faaliyetini olumsuz olarak etkiliyor. Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinyağı fabrikası hariç zeytinliklerin vegatatif ve generatif gelişmesine mâni olacağı biliniyor. Kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamayacağı kanunla belirlenmiştir. Ruhsat sahasının bulunduğu tepenin doğu, güney ve güneydoğu alt-eteklerinden yaklaşık olarak 110 metre mesafede zeytinlikler bulunmaktadır. Söz konusu taş ocağının “Çevresel Etki Değerlendirmesi” koşullarını sağlamadığı, bilirkişi tarafından da tespit edildi. Kocamehmetler Köyü’nde sürdürülen madencilik faaliyetinde kamu yararı olmadığı gibi köyümüzde yaşayanların can güvenliği de kalmamıştır."
"Köyün içinde taş ocağı olur mu"
"Açık ocak maden işletmeciliği yapılan taş ocağında Mahkeme Bilirkişi Heyeti’nin keşif sırasında yaklaşık 20 metre mesafede evler bulunduğunu görmüş tespit etti.Soruyoruz; yaşadığınız evin 20 metre yakınında taş ocağı olur mu? Madenin iş makineleri ana kayadan koparma işlemi sırasında devamlı gürültüye neden oluyor. Bu gürültü 20 metre uazklıktaki evlerde yaşayan köylülerin üzerinde olumsuz etki yaratmaya devam ediyor. Su üretim havzalarımızın büyük bir çoğunluğunu ormanlık alanlarımızda bulunuyor. Yağış şiddetine bağlı olarak yüzey akışına geçen suyun yüzey erozyonuna neden olması söz konusudur. Su rejiminde oluşabilecek değişiklikler yaşadığımız konutları etkileyecektir.Bölgemizdeki endemik bitkiler, yabani lavanta, ada çayı ve çam ağaçları yok oluyor. Evleri ve tarlaları su basıyor."
"Maden faliyetleri bir an önce son bulsun"
"Kocamehmetler Köyü’ndeki taş ocağı faaliyetinin zaman geçirmeden son bulmasını istiyoruz. Mahkeme Bilirkişi Raporu çok önemli noktalara dikkat çekerek iddialarımızı doğrulamıştır. Kocamehmetler Köyü’ndeki taş ocağı faaliyeti köyde yaşayanların can güvenliğini tehdit eder duruma geldi. Köyün içine kadar giren iş makineleri yaşam alanlarında tahribata neden oluyor. Köy yolunun kenarına kadar inen taş ocağı hem madencilik hem de zeytincilik kanunu yok sayıyor. Mahkemeden biran önce çevreye ve insana zarar veren bu taş ocağını kapatmasını bekliyoruz."
"Dava sonucunda karar açıklandı"
''İdare Mahkemelerinde karar açıklanmıyor. Karşılıklı savunmalar verildi. İki duruşma var. Birinci dava Foça Belediyesi'nin ÇED kararına yönelik açılan dava, ikinci dava ise İzmir Valiliği ile Damba Madencilik'e karşı açılan dava... Her iki davada da ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR kararının iptali istendi. Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı ve Şirket Avukatı taş ocağının yasalara ve yönetmeliğe uygun olduğunu iddia ettiler.''
