Grip, soğuk algınlığı, alerjiler, sindirim problemleri ve birçok farklı sağlık sorunu öksürüğe yol açabiliyor. Ancak bu belirtiler bazen daha karmaşık hastalıkların belirtisi de olabiliyor. Dr. Yaycı, öksürüğün bazen ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabileceğini vurguladı ve öksürüğü göz ardı etmemek gerektiğini belirtti. Yaycı, “Eğer öksürüğünüz birkaç hafta ya da daha uzun süredir devam ediyorsa, mutlaka bir sağlık profesyoneline danışmanız gerekiyor. Ayrıca, öksürüğünüzün yanı sıra ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik gibi belirtiler de varsa, bunun gripten kaynaklanma ihtimali yüksektir ve erkenden tedavi edilmesi önemlidir” diyerek öksürüğün uzun süre devam etmesinin bir tehdit oluşturabileceğine dikkat çekti.
Öksürüğün grip dışında pek çok farklı sağlık sorunundan kaynaklanabileceğini belirten Dr. Yaycı, öksürüğe yol açabilecek 13 farklı durumu sıraladı:
1. Hava Kirliliği
Kimyasal maddelerle kirlenmiş hava, küf ve toz gibi etmenler öksürüğü tetikleyebilir. Dr. Yaycı, hava kirliliğinden korunmanın yollarını ise “Maske takmak veya klimalarda özel filtreler kullanmak, hava kirliliğinden kaynaklanabilecek öksürükleri önleyebilir” şeklinde açıkladı.
2. Soğuk Algınlığı
Soğuk algınlığının en yaygın nedeni olan rinovirüs, virüslerin havadaki küçük parçacıklar yoluyla ağız, gözler ve burun yoluyla vücuda girmesiyle bulaşır. Dr. Yaycı, “Hasta birinin öksürüğünden, hapşırmasından veya temas yoluyla da (virüs bulunan bir kapı kolunun tutulması gibi) soğuk algınlığı bulaşabilir. Bu durumda burun akıntısı ve hapşırık da görülebilir ve öksürüğe yol açabilir” dedi. Soğuk algınlığı genellikle kısa sürede geçer, ancak şiddetli veya uzun süreli öksürüklerde doktora başvurulması gerektiğini belirtti.
3. Grip
Grip virüsü, soğuk algınlığına benzer şekilde boğaz, burun ve akciğerleri enfekte eder. Yaycı, gripten kaynaklanan öksürüğün genellikle soğuk algınlığından daha şiddetli olduğunu ifade etti ve “Gripten kaynaklanan öksürük, ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve halsizlik gibi belirtilerle birlikte görülür” dedi.
4. Postnazal Akıntı
Vücutta aşırı balgam üretimi sonucu balgamın boğazın arkasından aşağıya doğru akması, öksürüğe yol açabilir. Enfeksiyonlar, alerjiler ve çeşitli hastalıklar postnazal akıntıya neden olabilir. Dr. Yaycı, “Buna bağlı olarak öksürük de tetiklenebilir ve tedavi bu duruma göre planlanır” dedi. Enfeksiyon durumunda antibiyotik tedavisi, alerjik reaksiyonlarda ise yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar önerilebileceğini belirtti.
5. Astım
Astım, hava yollarının daralması ve şişmesiyle ortaya çıkar. Astım hastaları için öksürük, balgam, nefes darlığı gibi semptomlar sık görülür. Dr. Yaycı, astım ataklarını tetikleyen etmenler arasında polen, toz, duman, egzersiz, soğuk hava, soğuk algınlığı ve stresin yer aldığını belirterek, “Astım ataklarını önlemek için bu etmenlerden kaçınılması gereklidir” diye konuştu.
6. Akut Bronşit
Boğaz, burun ve akciğerlerdeki enfeksiyon, bronşiyal tüplerin iltihaplanmasına yol açarak öksürüğe neden olabilir. Dr. Yaycı, “Akut bronşit, genellikle birkaç gün içinde geçer, ancak birkaç hafta boyunca kalın ve renkli balgamlı bir öksürük devam edebilir. Bu durumda doktora başvurulması önemlidir” şeklinde uyarıda bulundu.
7. Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD)
Mide asidinin yemek borusuna ve boğaza doğru kaçması sonucu oluşan tahriş, kuru bir öksürüğe neden olabilir. Dr. Yaycı, GERD'in tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri ve reçetesiz ilaçların etkili olduğunu, ancak daha ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebileceğini belirtti.
8. Zatürre
Akciğerlerdeki sıvı birikimi veya iltihaplanma, kalın balgamlı bir öksürüğe yol açar. Yaycı, “Zatürre, bakteriyel, viral ya da mantar enfeksiyonlarından kaynaklanabilir ve tedavi için antibiyotik, öksürük kesici, ateş düşürücü gibi ilaçlar kullanılabilir” diyerek bu hastalığın tedavisinin önemli olduğunu vurguladı.
9. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH)
KOAH, akciğerlerdeki küçük hava keseciklerinin hasar görmesiyle solunum sorunlarına yol açar. Yaycı, KOAH hastalarına tedavi önerilerinde bulunarak, “Sigara içmemek, ilaç tedavisi ve egzersiz, KOAH'ın yönetilmesinde önemli rol oynar” dedi.
10. Boğmaca
Bakteriyel bir enfeksiyon olan boğmaca, derin ve hırıltılı bir öksürüğe yol açar. Dr. Yaycı, “Boğmaca aşısı, bebekler ve yaşlılar için hayati önem taşıyor. Evinizde bir bebek varsa, aşılarınızın güncel olduğundan emin olmalısınız” diyerek aşı takviminin önemine dikkat çekti.
11. Obstrüktif Uyku Apnesi
Uyku sırasında boğaz kaslarının gevşemesi, hava yolunun kapanmasına ve nefes almanın zorlaşmasına neden olabilir. Yaycı, bu durumun horlamaya yol açtığını ve CPAP adı verilen makineyle tedavi edilebileceğini söyledi. Bazı hastalar için cerrahi müdahale gerekebileceğini de ekledi.
12. İlaçlar
Bazı ilaçlar, özellikle yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar, öksürüğe neden olabilir. Dr. Yaycı, “Eğer bir ilaç öksürüğe neden oluyorsa, doktorunuza başvurarak alternatif bir tedavi yöntemi seçebilirsiniz” dedi.
13. Kalp Yetmezliği
Daralmış atardamarlar ve yüksek tansiyon, kalbin gerektiği kadar güçlü pompalamasını engelleyebilir. Bu durum beyaz, pembe veya köpüklü balgamlı öksürüğe yol açabilir. Yaycı, “Kalp yetmezliği tedavisinde ilaç tedavisi, egzersiz, daha sağlıklı beslenme ve kilo kaybı önemli bir rol oynar” diyerek hastaların yaşam tarzı değişikliklerine dikkat etmeleri gerektiğini belirtti.
