Kemik metastazı, vücudun diğer bölgelerinde gelişmiş olan kötü huylu kanserlerin kemiğe sıçramasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Bu tür bir metastaz, genellikle kanserin kaynaklandığı organdan kan veya lenf yolu ile kemiğe yayılır. Kemik metastazı hakkında bilgi sahibi olmak, bu ciddi durumu erken teşhis edebilmek ve tedavi edebilmek açısından büyük önem taşır. Acıbadem Taksim Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji, Ortopedik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Seyit Ali Gümüştaş, kemik metastazı ile ilgili önemli bilgileri ve dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı bir şekilde açıkladı.
Kemik metastazının belirtileri
Kemik metastazı genellikle çeşitli uyarıcı sinyallerle kendini gösterir. Bu belirtiler arasında dinlenirken bile geçmeyen ağrılar, zamanla büyüyen şişlikler ve hareket kısıtlılığı bulunmaktadır. Prof. Dr. Seyit Ali Gümüştaş, kemik metastazının genellikle daha önce kanser tanısı almış hastaların rutin taramalarında tespit edildiğini belirtiyor. Ancak bazı hastalar, kanser geçmişi olmaksızın kemik metastazı ile tanı alabiliyor.
Prof. Dr. Gümüştaş, ağrının belirleyici bir unsur olduğunu vurguluyor. Özellikle dinlenme sırasında bile devam eden ve zamanla şiddetlenen ağrılar, geceleri uykudan uyandıran ağrılar, ve standart ağrı kesicilere yanıt vermeyen ağrılar, kemik metastazının işareti olabilir. Ayrıca, hızlı büyüyen ağrılı şişlikler ve buna bağlı hareket kısıtlılıkları da kemik metastazının sinyalleri arasında yer alır. Bu tür belirtilerle başvuran hastaların, kemik metastazı açısından detaylı bir değerlendirmeye alınması gerekiyor.
Erken teşhis ve önemi
Kemik metastazında erken teşhis, hem hayat kurtarıcı olabilir hem de yaşam kalitesini artırabilir. Kemikteki harabiyete bağlı kırık gelişimini önlemek ve hastanın yaşam kalitesini iyileştirmek için erken teşhis büyük önem taşır. Prof. Dr. Gümüştaş, kemik metastazının kemiğin kendisinden kaynaklanan kötü huylu tümörlerden ayrımının hayati önem taşıdığını belirtiyor. Kesin tanı konulduktan sonra tedavi planlaması yapılması gerekiyor. Aksi takdirde, hastanın yaşamı geri dönüşü olmayan şekilde olumsuz etkilenebilir. Tanı sürecinde hastanın anlatımları, fizik muayene ve gerekli radyolojik tetkikler yapıldıktan sonra bazı durumlarda biyopsi gerekebilir. Biyopsi ile kesin tanı konulabilse de, hastaların yüzde 3-4'ünde tümörün kaynağı belirlenemeyebilir.
Tedavi yöntemleri
Kemik metastazı tedavisinde öncelikli hedef, hastanın ağrısını azaltmak, kırık gelişimini engellemek ve yaşam kalitesini iyileştirir. Prof. Dr. Gümüştaş, tedavi sürecinde kırık veya kırık riski olan durumlarda açık veya kapalı yöntemlerle ameliyat yapılabildiğini açıklıyor. Kapalı yöntemlerden en sık tercih edileni ise radyofrekans ablasyon yöntemidir. Bu yöntem, tümörü yüksek ısıda yakarak küçültmeyi amaçlar ve genellikle radyoterapiye yanıt alınamayan ya da açık cerrahiyi kaldıramayacak hastalarda uygulanır. Radyofrekans ablasyon yöntemi anestezi altında ve görüntüleme eşliğinde yapılır ve hastanede sadece bir gece yatış yeterli olabilir. Düşük riskli ve hızlı sonuç veren bu yöntem sayesinde ağrıda çok hızlı ve belirgin bir azalma sağlanabilir.
