Sergey Lavrov, Türkiye'nin S-400'leri başka ülkelere satabilmesi için Rusya'nın onayının şart olduğunu söyledi.
Türkiye ile ABD arasında S-400 hava savunma sistemleri ve F-35 programı üzerindeki anlaşmazlık sürerken Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400'leri başka ülkelere satma konusunda uyarılarda bulundu.
Lavrov, Türkiye’nin S-400 sistemlerini satma hakkı olsa da, bu satışın ancak Rusya’nın izniyle gerçekleşebileceğini söyledi.
Rusya’nın dayanağı ‘nihai kullanıcı sertifikasyonu’
Bir basın toplantısında konuşan Lavrov, Türkiye’nin S-400 sistemlerini başka ülkelere, özellikle Amerikan F-35 uçakları karşılığında satma ihtimalinin bulunduğunu, bu tür bir satışın “Rusya’nın rızası olmadan mümkün olmayacağını” ifade etti.
Bu durum, S-400 satışında yer alan “nihai kullanıcı sertifikasyonu” maddesine dayanıyor. Sertifikaya göre, Türkiye’nin bu silah sistemlerini başka bir ülkeye devredebilmesi için Rusya Federasyonu’nun onayını alması gerekiyor.
Lavrov bu sertifika iznini “Bu sertifikasyonla teslim edilen siparişlerde, nihai kullanıcı, ürünleri son olarak teslim alan ülkedir, herhangi bir şey yapılabilmesi için bu silahları satan ülkeden onay alınması gereklidir.” İfadeleleri ile açıkladı.
Lavrov’un açıklamasına yer alan ifadeler ise şöyle:
“S-400’ler, Türkiye tarafından sağlanan hava savunma sistemleri veya anti-füze savunma sistemleri üzerine bir yorumum yok. Başkan Erdoğan oldukça deneyimli bir devlet görevlisi ve herhangi bir durum üzerine kendi ülkesinin vatandaşlarını, kendi devletinin çıkarlarını düşünerek karar veriyor. Ancak öyle ki, sözleşmelerde, silahların satış sözleşmelerinde nihai kullanıcıların sertifikasyonlarına dair bir madde var: Nihai kullanıcı sertifikasyonu.”
S-400’ler üçüncü ülkelere satılabilir mi?
Türkiye, F-35 savaş uçağı programına geri dönebilmek için arayışlarını sürdürüyor.
Uçakları teslim almak ve programa yeniden dahil olmak için pazarlıklar sürse de Amerika Birleşik Devletleri Türkiye’nin S-400 tercihinden rahatsız ve bu sistemlerden vazgeçilmesi yönünde ısrarını sürdürüyor.
Bu süreç devam ederken bazı iddialar tarafların planları hakkında ipuçları sağlıyor. Bir iddiaya göre Türkiye bu sistemleri Pakistan ve Hindistan gibi üçüncü ülkelere satabilir.
Rus uçağı krizinin arabulucusu eski Devlet Bakanı Cavit Çağlar, Türkiye’nin S-400'lerden kurtulması gerektiğini ve müşterisinin hazır olduğunu, Rusya’nın bu durumu mazur göreceğini söylemişti.
Sistemler İncirlik Hava Üssü’ne konuşlandırılabilir
Bir diğer iddia ise S-400 hava savunma sistemlerinin İncirlik Hava Üssü’ne konuşlandırılacağı şeklinde.
Bu iddia Yunanistan merkezli Kathimerini Gazetesi tarafından gündeme getirilmişti.
İddiaya göre S-400’ler Rus anlaşmasına uygun olarak Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde kalacak ancak ABD’nin de istediği gibi sistmeler ABD askeri personeli tarafından denetlenebilecek bir bölgede tutulacak.
Milli Savunma Bakanlığı kaynakları, F-35’lerin teslime edilmesi halinde S-400’lerin İncirlik Hava Üssü’ne konuşlandırılacağı iddiasına yanıt vermiş ve iddiayı “üçüncü ülkeler tarafından yapılan algı oluşturma amaçlı haber” olarak tanımlamıştı.
