Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkileri her yıl kendinin gösterirken özellikle yaz aylarında artan sıcaklıklar ve vatandaşın dikkatsizliği ormanları tehdit ediyor.
Orman Genel Müdürlüğü, Türkiye’de 23 milyon hektarlık ormanlık alanı korumak için 7/24 mücadele veriyor. Özellikle yaz aylarında ormanları tehdit eden yangınları söndürmek için çalışan Orman Genel Müdürlüğü, son 15 gün içinde 263’ü orman, 323 ziraat yangını olmak üzere toplam 590 yangına müdahale edildi. Haziran ayı içinde çıkan orman yangınlarından 8’i yüksek riskli olarak belirtildi.
Son 6 ayda ise Orman Genel Müdürlüğü, 881’i orman yangını, 670’i ise ziraat yangını olmak üzere 1551 yangınla mücadele etti. Orman Genel Müdürlüğü yetkilileri, artan hava sıcaklığıyla ormanları tehdit eden yangınlara karı vatandaşları uyarırken, özellikle anız ateşi olmak üzere belirlene yasaklara uyulmasını istedi.
Yangın filosu güçleniyor
Yangın söndürme çalışmalarında kullanılan helikopter sayısını 55’e, uçak sayısını ise 20’ye çıkaran Orman Genel Müdürlüğü, alımını yaptığı 3 ton kapasiteli Airtractör modeli uçağın kalan 16’sını da 3 yıl içinde filosuna katmayı planlıyor. Orman Genel Müdürlüğü, yangınlarla havadan mücadele filosunun güçlenmesiyle müdahale hızını 10 dakikaya indirmeyi planlıyor.
İzmir Büyükşehir Belediyesi ekipleri önemli çalışmalara imza atıyor
Geçmiş yıllarda orman yangınları yüzünden canı yanan İzmir, aldığı dersler sayesinde son dönemde önemli kazanımlar sağladı. Geçtiğimiz sene İzmir Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı bünyesinde yürütülen çalışmalar kapsamında özellikle kırsal mahallelerde oluşabilecek yangınların önlenmesi amacıyla İtfaiye Orman Köyleri ve Kırsal Alan Yangınlarına Müdahale Şube Müdürlüğü kuruldu. Yangınlara erken müdahale edilerek söndürülmesini sağlamak için 123 adet yangın söndürme tankeri ile ekipmanları alındı. Araçlar, orman yangını açısından riskli olan mahallelerde muhtarlıklara verildi. Yine İzmir İl Özel İdaresi ve Orman Bölge Müdürlüğü’nden İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne devredildikten sonra bakımı yapılan 272 yangın söndürme tankeri de orman yangınlarına müdahalede halen kullanılıyor. 3 yılda 60 bin kişiye eğitim verildi, Orman Gönüllüleri oluşturuldu. Kurulan Akıllı İhbar Sistemi ile de ormanlık bölgeler yapay zeka teknolojisi ile kontrol altında tutuldu.
Akıllı İhbar Sistemi nedir?
İzmir Büyükşehir Belediyesi Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı da geliştirdiği yapay zeka teknolojisi ile yangınlarla mücadeleye önemli katkı sunuyor. Yangınlara erken müdahale için Akıllı İhbar Sistemi'ni (AİS) hayata geçiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, uygulama ile il genelindeki 18 kulede toplam 72 kamera ile çalışan görüntü işleme teknolojisi sayesinde ormanlık bölgelerin yüzde 62’si kontrol altında tutuluyor. Dumanı algılayan yapay zeka teknolojisi, tehlike belirlediğinde en yakın ekibe video ve konum iletilerek erken müdahale edilmesini sağlıyor. Geçen yıl kurulan AİS, şimdiye kadar 620 yangın ihbarında bulundu.
Acil İzmir desteği nedir?
30 Ekim depreminin ardından olası afetlerde zor durumda kalanlarla iletişim sağlayarak onlara ulaşmak amacıyla “Acil İzmir” mobil uygulamasını geliştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi, uygulamayanın kapsadığı afet türleri arasına yangınları da ekledi. Artık uygulamada “Yangına Şahit Oldum” ve “Yangına Maruz Kaldım” butonları bulunuyor.
Orman yangınları sırasında yapılması gerekenler
TEMA Vakfı her sene olduğu gibi bu sene de yangınların en aza indirgenmesi hatta önlenebilmesi için bir klavuz yayınladı. Yayınlanan klavuzda yangın esnasında nelere dikkat edilmesi konusunda detaylı bilgiler verildi. Klavuzda alınacak önlemler ve vatandaşın yapması gerekenler şu şekilde sıralandı:
Yangın esnasında vatandaşların yapması gerekenler:
- Yangın görülen durumlarda hemen Acil Çağrı Hattı 112 veya Orman Yangını İhbar Hattı 177 aranarak ihbarda bulunulmalı
- Yangın henüz başlangıç aşamasındaysa söndürmek için ilk müdahale yapılmalı, yangın büyüdüyse kesinlikle doğrudan yangına müdahale edilmemeli
- Yangın sırasında araçlarla yangının çıktığı bölgeye kesinlikle gidilmemeli, yangın söndürme araçlarının sahaya gidişi zorlaştırılmamalı
- Panik halinde araçlarla yangın yerinden, orman yolu kullanılarak kaçmaya çalışılmamalı, yolların yangın, duman ya da devrilen bir ağaç nedeniyle kapanabileceği akıldan çıkarılmamalı
- Yangının yerleşim yerine yakın alanlarda olması durumunda, ormana sınır konumdaki bahçe ve konutlar, olanaklar dahilinde ıslatılmalı.
- Tahliye durumunda yetkililerin tahliye komutlarına uyulmalı, yangın riskinin yüksek olduğu alanlarda tahliye için her daim yangın tahliye çantası hazır bulundurulmalı
- Denize yakın olunması durumunda deniz kenarında teknelerin alabileceği noktalarda toplanılmalı
- Resmi kanallardan ve konunun uzmanlarından yapılan bilgilendirmeler takip edilmeli
Yangın anında hangi numara aranıp yardım istenmeli?
177 Orman Yangın çağrıları 112 merkezine entegre edildi
Ülke genelinde Bakanlık tarafından koordine edilen ve Valilikler bünyesinde hizmet vermekte olan 112 Acil Çağrı Merkezleri ile 110 Yangın İhbar, 112 Sıhhi İmdat, 155 Polis İmdat, 156 Jandarma İmdat, 122 Alo AFAD, 177 Orman Yangın İhbar ve 158 Sahil Güvenlik gibi acil çağrı hizmetlerinin tüm illerde tek bir numara ve tek bir merkez altında birleştirilmesi ve acil çağrıların bu merkezlerden karşılanarak sevk ve koordine edilmesi hedeflendi.
Acil çağrı numaralarının tek merkezde toplanması amacıyla kurulan 112 Acil Çağrı Merkezi, 30 Ocak 2019 tarihinde 110 Yangın İhbar çağrılarının sisteme entegre edilmesi ile faaliyete başladı. 25 Eylül 2019 tarihinde 112 Sıhhi İmdat ve 156 Jandarma İmdat çağrılarının ve 29 Ocak 2020 tarihinde ise 155 Polis İmdat çağrıları Merkezine entegre edildi. 05 Şubat 2021 itibariyle 177 Orman Yangın çağrıları sisteme dahil edilerek 112 Çağrı Merkezinden karşılanmaya başlandı.
Bu uygulamayla vatandaşların tek bir numarayı (112) bilmeleri ve kullanmaları, tüm ekiplerin en kısa sürede olay yerine ulaşmalarının sağlanması ile asılsız çağrılar nedeniyle sahada görev yapan ekiplerin artan iş yükünün azaltılması ve daha etkin çalışması hedefleniyor.
Türkiye genelinde 27 ilde ormanlara giriş yasaklandı
Haziran ayının başında, Türkiye genelinde meteorolojik şartlar bakımından yangın riski taşıyan 27 ildeki ormanlara giriş yasaklandı.
Valilerin başkanlığında toplanan Orman Yangınları Mücadele Komisyonlarının Kararı gereği, Meteorolojiden alınan hava tahminleri çerçevesinde hava sıcaklıklarının yükseleceği ve rüzgarın kuvvetli olarak etki göstereceği bazı kentlerde bir dizi tedbir alındı.
Yangına müdahale ekiplerinin koordinasyonu ve görev dağılımı, hava ve kara araçlarının etkin kullanımı, yangın bölgesindeki yerleşim yerlerinin ve insanların tahliyesi ile güvenliği, kamu kurumları, belediyeler, sivil toplum kuruluşları ve halkla işbirliği içinde çalışılması gibi esasların belirlendiği komisyon toplantılarında, ormanlara girişlerin yasaklanması da görüşüldü.
Orman yangınları bakımından yüksek risk taşıyan meteorolojik şartlar oluşması öngörüldüğü için Marmara'da 8, Ege'de 6, Akdeniz'de 5, İç Anadolu'da 4, Karadeniz'de 4 olmak üzere 27 ilde, 1 Mayıs-30 Kasım arasındaki farklı tarihlerde ormanlara giriş yapılmaması karara bağlandı.
Tabiat parkları, mesire ve günübirlik kullanım alanlarında mangal, kamp ateşi, semaver ve ateş yakılması esasları da komisyonlarca belirlendi, bazı bölgelerde ateş yakılması tamamen yasaklandı. Alınan kararlarla, sönmeden atılan sigara izmaritleri ile kamp ateşi ve pikniklerde kullanılan mangallar gibi dikkatsizlikten kaynaklanan yangınların önlenmesi hedefleniyor.
Ormanlara giriş yapılamayacak iller şöyle:
Türkiye genelinde 11 Haziran itibarıyla ormanlara girişin yasak olduğu iller ve tarihler şöyle:
Marmara Bölgesi
- İstanbul: 10 Haziran - 15 Ekim
- Balıkesir: 3 Haziran - 31 Ekim
- Çanakkale: 1 Haziran - 15 Eylül
- Edirne: 10 Haziran - 15 Ekim
- Kırklareli: 8 Mayıs - 31 Ekim
- Sakarya: 1 Haziran - 1 Kasım
- Kocaeli: 1 Haziran - 1 Kasım
- Bilecik: 5 Haziran - 1 Ekim
Ege Bölgesi
- Denizli: 1 Haziran - 31 Ekim
- Uşak: 15 Haziran - 1 Ekim
- İzmir: 1 Haziran - 31 Ekim
- Manisa: 1 Haziran - 31 Ekim
- Aydın: 1 Haziran - 31 Ekim
- Kütahya: 1 Temmuz - 30 Eylül
Akdeniz Bölgesi
- Hatay: 1 Mayıs - 30 Kasım
- Antalya: 7 Haziran - 31 Ekim
- Muğla: 1 Haziran - 31 Ekim
- Isparta: 10 Haziran - 15 Ekim
- Burdur: 15 Haziran - 15 Ekim
İç Anadolu Bölgesi
- Kayseri: 1 Haziran - 31 Ekim
- Yozgat: 1 Haziran - 31 Ekim
- Kırıkkale: 1 Haziran - 31 Ekim
- Kırşehir: 1 Haziran - 31 Ekim
Karadeniz Bölgesi
- Samsun: 10 Haziran - 31 Ekim
- Bartın: 1 Haziran - 30 Eylül
- Çorum: 3 Haziran - 30 Ekim
- Tokat: 1 Temmuz - 30 Eylül
