Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Yusuf Sarp; Son yıllarda sıkça duyduğumuz ve hemen hemen hepimizin kullandığı İBAN numarası ve ibana para gönderme işlemleri katlanarak artmaktadır. Bilindiği gibi banka aracılığı ile gönderilen ve alınan tüm paralar resmi kayıtlara alınarak bankaların kayıtlarına girmekte, Maliye Bakanlığı, Masak, Mahkeme kararları ile ve ilgili diğer kurumların istemesi halinde kolaylıkla ulaşılabilir kayıtlar olduğu bilinmelidir. Öncelikle İBAN veya hesap numarası ile gönderilen paraların takibi ve zaman, zaman sorgulanması öteden beri yapılmakta idi. Son zamanlarda bu sorgulamaların daha sıklıkla yapılacağı Maliye bakanlığı tarafından gündeme getirilmesi çokça konuşulur oldu, Peki maliye bu konuya neden dikkat çekti ve neler yapmayı planlıyor...
İBAN İle para gönderildiğinde gönderilen paranın ne için gönderildiği konusunda açıklamanın tam olarak yapılması, Banka uygulamalarında paranın Ticari Ödeme, Kira Ödemesi, Bireysel Ödeme, Ücret Ödemesi veya Diğer Ödemeler gibi sunduğu seçeneklerin doğru olarak seçilmesi ve AÇIKLAMA bölümüne gerçekten ileride bir sorun ile karşılaştığımızda açıklamadan yola çıkarak ödemenin tam olarak ne için yapıldığını belirtmek büyük önem arz etmektedir. Bu ödemelere ait bir kaç örnek vermek gerekirse; Örneğin Kira ödemesi yapıyorsak Kiraya veren kişinin İban numarasını adı ve soyadını kontrol ederek gerçek iban numarasına ödemenin yapıldığının kontrol edilmesi, Kiranın Yatırıldığı ayı ve yılı 2024 Mart Ayı İşyeri/Konut kirası veya Ücret ödemesi yapılacaksa ücret ödemesi yapılan işçinin iban numarasını kontrolünün yapılarak 2024 Mart ayı ücret ödemesi, Eğer vadeli alının bir malın ödemesi yapılıyorsa, Yine borçlu olduğumuz firmanın iban numarası kontrol edilerek A firmasına Cari hesap ödemesi, veya borç aldığımız birine borç ödemesi yapıyorsak … dan alınan borcun geri ödemesi gibi açıklamaları yapmamız gerekmektedir.
Maliye Bakanlığı’nın alışverişte İBAN numarası ile alım satım yapan işyerleri ve Gerçek kişiler ile ilgili bir çalışmasının olduğunu açıkladı;
Bilindiği gibi yapılan tüm alışverişlerde Fatura, Perakende Satış fişi gibi belgelerin alıcılar tarafından alınması, satıcılar tarafından verilmesi zorunludur. Bilindiğinin aksine Fatura veya Perakende satış vermemenin cezasının satıcıya kesilebileceği gibi Fatura veya Perakende satış fişi almayanlar içinde almamanın da cezayi müeyyidesinin olduğu bilinmelidir.
Maliye yetkilileri tarafından İban numarası ile Vergi Mükelleflerinin banka hesabına gönderilen paranın kimin tarafından gönderildiği mükelleflere sorulmakta alınan paranın karşılığında Fatura veya Perakende satış fişi düzenlenmediğinin tespiti halinde Fatura düzenlemek zorunda bulunan ticari işletmenin mükellef olması nedeniyle Hasılatın gizlenmesi. Katma Değer Vergisinin Bayan edilmemesi, Gelir veya Kurumlar vergisinin eksik beyan edilmesi gibi durumlara sebebiyet verdiğinden ağır vergiler ve Özel Usulsüzlük cezaları ile karşı karşıya kalabilirler, Bunun yanında 2024 yılında verilmeyen her bir fiş için 3.400,00 TL. Özel Usulsuzlük cezası kesilmektedir.
Vergi mükellefi olsun veya olmasın tüm vatandaşların İBAN numaralarına düzenli gelen paraların ne için geldiği, kimin tarafından gönderildiği, gönderilen paraların ne için gönderildiği sorularına muhatap olabileceklerini göz önünde bulundurarak hareket etmeleri, Özellikle Kira ödemelerinin tam ve eksiksiz olarak ilgili hesaplara gönderilmesi, Araç ve Gayri Menkul alım ve satımlarında ödemelerin gerçek rakamlarla yapılması, Ödemelerin bir kısmının elden, bir kısmının üçüncü kişilerin hesaplarına yapılmaması, Satıcılar tarafından yapılan her tahsilat için Fatura, Perakende satış fişi veya diğer belgelerin düzenlenmesi, Tüketiciler ve Esnaflarımız tarafından yapılan tüm ödemeler için Fatura vb. vesikaların alınması ve saklanması ileride yapılacak denetimlerde ispatlayıcı belgeler olarak çok önem arz etmektedir.
Esnafımız kayıt dışı çalışan firmalar karşısında rekabet gücünü kaybetmekte
Sonuç alarak banka hesaplarına gelen veya hesaplardan çıkan paraların kolaylıkla takibinin yapılacağı, bu paraların ne için geldiğinin veya gönderildiğinin sorulması üzerine makul ve mantıklı cevap verilmesi için destekleyici belge ve vesikaların alınması cezalara muhatap kalınmasını önleyecektir. İban kullanarak para transferi yapılması kayıt dışı ile mücadele etmek için, kara paranın takibi için kanun koyuculara çok büyük imkan ve kolaylıklar sağlamaktadır. Ülkemizde kayıt dışı her geçen gün azalmasına rağmen halen büyük bir sorun olarak hem devletimizin hem de işini düzgün yapan esnafımızın önünde bir engel olarak durmaktadır. Esnafımız kayıt dışı çalışan firmalar karşısında rekabet gücünü kaybetmekte, devletimizde alması gereken ve vatandaşa yansıtması gereken vergiyi tam anlamıyla toplayamamaktadır. O nedenle vergi bilincinin tıpkı vatan savunması gibi ulvi bir görev olduğunun ana okulundan başlayarak tüm eğitim hayatı boyunca anlatılması, verginin öneminin tüm vatandaşlarız tarafından benimsenmesi gerekmektedir.
İBAN kullanmakta gönderdiğimiz veya gelen paraların ne için gönderildiğinin kanıtlayıcı belgelerle ispatlanması ve eğer herhangi bir vergiyi doğuran olayla ilişkisi varsa verginin beyan edilmiş olması yeterlidir.
