Milli mücadelenin dönüm noktası ve ilk savaşı Sakarya Meydan Muharebesi,

22 gün 22 gece sonunda 1683 yılından beri devam eden Türk geri çekilmesini sonlandırdı.

Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk efsanevi emrini "Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır" ile bu meydan savaşı sırasında vermiştir. Çanakkale'de komutanlarından savaşma değil, ölme emrini almaya alışmış Türk askeri bu savaşta da cephe hattında yanında savaşan mevzi düşse bile çekilmemesi yönündeki emri canı pahasına uygulamıştır. Bu emrin dayandığı mantığı Atatürk kendi sözleriyle şöyle ifade eder:

"Savunma hattına çok ümit bağlamak ve onun kırılmasıyla, ordunun büyüklüğü ölçüsünde çok gerilere çekilmek gerektiği teorisini çürütmek için memleket savunmasını başka türlü ifade etmeyi ve bu ifademde direnerek şiddet göstermeyi yararlı ve etkili buldum. Dedim ki hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz"

Her şeyden önce Sakarya tüm dünyaya Türk milletinin bir araya gelip el ele verdiğinde her güçlüğü yenebileceğini gösterdi. Sevr Antlaşmasının mezarı oldu. Bir Zaferden öteydi, bir araçtı. Kendinden çok daha büyük bir fikre hizmet eden bir araç. Egemenliği saraydan alıp millete vermeyi hedefleyen ülkenin küllerinden yeniden doğması için atılan  ilk tohumdu. Sakarya ”zaferdi”, “Cumhuriyet” ise fikirdi. Yunan ordusu, onların tabiriyle “Sangarios” (Sakarya) Çıkmazı’na saplanmıştı. Aslında saplandıkları “Sangarios Çıkmazı” değil, Başkomutan Atatürk’ün “Sathı Müdafaa” stratejisiydi. 

Halil İnalcık’ın bu savaş ile ilgili  yorumu da ilginçtir;

“Mustafa Kemal bağımsızlık savaşının en bunalımlı günlerinde, düşmanı Sakarya üzerinde durdurup geri attığı zaman, TBMM ona Gazi ünvanı ile müşirlik rütbesi tevcih eder. Kendisine bundan sonra ölümüne kadar 'Gazi Paşa' diye hitap edilir”

Gazilik, 11. yy'dan beri Türkler için en kutlu ünvandır. Anadolu'yu Bizans'tan alıp yurt yapan, batının haçlı ordularına karşı yüzyıllarca çarpışan ve sonunda Yunanlıları öne sürerek Anadolu'yu paylaşmaya kalkışan Avrupa emperyalist kuvvetlerini Sakarya'da yenilgiye uğratan, hep o gazi Türklerdir.

Bu tarihten sonra Mustafa Kemal'in vatan kurtarıcı önderliğine kimse karşı gelememiştir.

Bu savaşta yitirdiğimiz kahramanlarımızı bir kez daha minnetle anıyoruz. 1000'den fazla şehit verdik.

Ruhları şad olsun.

Zaferimizin 99. Yılı kutlu olsun.