SON MÜHÜR - OSMAN GÜNDEN / Manisa Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Hekimi Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, son günlerde İzmir’in Buca ilçesinde bir kumpircide yemek yedikten sonra çok sayıda kişinin hastanelerin acil servislerine başvurduğu, gıda zehirlenmesinden etkilenen bir kişinin ise hayatını kaybettiği haberlerinin ardından, salmonella enfeksiyonları hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Karabağ, "Kişilerin yedikleri kumpirde salmonella bakterisi tespit edildiğine yönelik haberler çıkmıştı. Bu olay, salmonella bakterisinin yol açtığı enfeksiyonların ne kadar ciddi sonuçlar doğurabileceğini bir kez daha gözler önüne serdi." dedi.
Salmonella enfeksiyonları ve etkileri
Salmonella bakterisinin dünya genelinde önemli bir zoonotik hastalık etkeni olduğunu belirten Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, bu bakterinin, hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar arasında yer aldığını vurguladı. "Salmonella bakterisi, gastroenterit (ishal, kusma, karın ağrısı) ve tifonun da aralarında yer aldığı pek çok hastalığın etkenidirler. Salmonella, sistemik enfeksiyonlara da yol açabilen bir mikroorganizmadır." dedi. Karabağ, tifo gibi hastalıkların son yıllarda daha az görülse de, besin zehirlenmeleri ile oluşan gastroenterit formlarının özellikle salgınlara yol açabildiğini ifade etti.
Salmonella'nın doğada yaygınlığı ve bulaşma yolları
Salmonella'nın doğada yaygın biçimde bulunduğunun altını çizen Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, insanlarda ani başlangıçlı gastroenteritler, tifo-paratifo ve sepsis gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabileceğini söyledi. "Hem insanda hemde hayvanda hastalık yapan türleri de olan bir mikroorganizmadır. Taşıyıcı olan insan ve hayvanların dışkısı, enfeksiyonun yayılmasında önemli bir rol oynamaktadır." dedi.
Salmonella bakterisinin özellikle çiftlik hayvanlarında, tavuk, sığır ve domuz gibi yetiştiriciliği yaygın olan hayvanlarda sıkça bulunduğunu belirten Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, su kaynaklarının kanalizasyonla kirlenmesinin mikroorganizmaların gıda üretim ve tüketim zincirine geçişine yol açtığını söyledi. "Tavuk ve domuz yetiştiriciliği bu kirlenmeden öncelikle etkilenerek, Salmonellozis’in ana kaynağını oluştururlar." diye ekledi.
Salmonella’nın gıda ve hijyen ile ilişkisi
Salmonella enfeksiyonlarının bulaşmasında, tavukçuluk ürünlerinden yumurta, kırmızı et ürünleri, taze meyve sebze, su ve fast-food ürünlerinin rol oynadığını belirten Karabağ, özellikle uygun olmayan hijyen şartlarında faaliyet gösteren restoranlarda et ve yumurta ürünlerinin yetersiz pişirilmesi durumunda enfeksiyon riskinin arttığını ifade etti. Uzm. Dr. Karabağ, "Salmonella enfeksiyonlarında bulaşma dışkı ile kirlenmiş gıdaların ağız yoluyla alınması ile olmaktadır." dedi.
Tedavi: Antibiyotik kullanımı
Salmonella enfeksiyonlarının tedavisine ilişkin de önemli uyarılarda bulunan Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, salmonella gastroenteritlerinde antibiyotik tedavisinin taşıyıcılık süresini uzatabileceğini ve ilaca dirençli türlerin oluşmasına yol açabileceğini belirtti. Bu nedenle salmonella gastroenteritlerinin tedavisinde antibiyotik kullanımının önerilmediğini vurgulayan Karabağ, "Ancak kendiliğinden düzelmenin olmadığı yüksek ateşle seyreden olgularda, hastaneye yatmayı gerektiren ağır ishallerde, immün sistemi bozuk olan hasta gruplarında antibiyotik tedavisi önerilir." dedi.
Salmonella’nın sebep olduğu sepsis, lokal organ ve doku enfeksiyonlarının uygun antibiyotiklerle tedavi edilmesi gerektiğini söyleyen Karabağ, tedavi sürecinde doğru ve zamanında müdahalenin önemine dikkat çekti.
Korunma yolları ve önlemler
Salmonella enfeksiyonlarına karşı alınabilecek korunma önlemlerini de paylaşan Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, korunmanın birden fazla faktöre bağlı olduğunu belirtti. "Korunma, su kaynaklarının kanalizasyon ile karışmamasına, besinlerin hijyen kurallarına uygun imalatına, satışına ve kişisel hijyen gibi birçok farklı faktöre bağlıdır." diye konuştu.
Manisa Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Hekimi Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, bu tür enfeksiyonların önlenmesinde hijyenik koşullara dikkat edilmesi gerektiğini, gıda üretiminde kullanılan suyun temizliğinden emin olunması gerektiğini ve restoranlarda et ile yumurtaların uygun şekilde pişirilmesinin büyük önem taşıdığını belirtti.
Uzm. Dr. Sevil Sapmaz Karabağ, salmonella enfeksiyonlarının dünya genelinde hala önemli bir sağlık sorunu teşkil ettiğini ve bu tür enfeksiyonlardan korunmak için halk sağlığı açısından çeşitli önlemler alınması gerektiğini vurguladı. Sağlık uzmanları ve kamuoyunun dikkatini, bu tür enfeksiyonların yayılmasını engellemeye yönelik daha etkin çözümler geliştirmeye çağıran Karabağ, bireylerin kişisel hijyenlerine de özen göstermelerinin enfeksiyonlardan korunmak adına büyük bir adım olduğunu belirtti.
