Adı: John Langdon Down.
İngiliz hekim.
İlk kez 1866 yılında o tanımladı.
O yüzden adına "Down Sendromu" dendi.
Ardından....
1959 yılında Fransız Profesör Jérôme Lejeune ise, "Down Sendromu" nun kromozomlardaki düzensizlik olduğunu kanıtladı.
Kromozomlardaki düzensizliği, dilerseniz
biraz açarak anlatalım.
Bilindiği gibi; insan vücudunu oluşturan
kromozomların 23 tanesi anneden, diğer 23 tanesi de babadan geliyor.
Oysa...
Down sendromlu bireylerde, iki adet olması gereken 21. kromozomdan üç adet bulunuyor.
Dolayısıyla...
46 olması gereken toplam kromozom sayısı da 47'ye çıkıyor.
İşte...
Kromozomlardaki bu düzensizliğin adına "Down Sendromu" deniyor.
Dolayısıyla...
Normal insanlardan ayrılan bu kromozom farklılığı, kişinin beyin ve vücut anlamındaki gelişimsel sürecini de doğrudan etkiliyor.
Bu bağlamda...
Down sendromlu bireylerde hafif ve orta derecede zekâ geriliğine rastlanıyor.
Down sendromlu çocuklardaki mental ve sosyal becerilerdeki gelişim geriliği...
Dikkat süresinin kısalmasına ve yavaş öğrenmeye de sebep olabiliyor.
Ayrıca...
Anne yaşının 35 ve üzerinde olduğu doğumlarda, down sendromlu bebeklerin görülme sıklığının daha fazla olduğu belirtiliyor.
Bugün 21 Mart.
Özel bir gün.
10 Kasım 2011 tarihinde Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen
"Dünya Down Sendromu Farkındalık Günü"
Peki...
Neden 21 Mart ?
Özel bir anlamı var mı ?
Down sendromunu Anlatırken ne
demiştik :
"Down Sendromlu bireylerde
21. kromozomdan 3 tane var"
Şifreleri çözelim o zaman :
" 21 ve 3 "
Mart, yılın 3. ayı.
O halde; Mart ayı kromozom sayısını,
21 ise, Mart ayının 21. gününü anlatıyor.
Yazımızın başlığına gelirsek...
Trizomi 21, Down sendromunun en yaygın görülen türü.
Görülme oranı yüzde 95 düzeylerinde.
Translokasyon ve Mozaik ise down sendromunun diğer iki türü.
Bu türlerin görülme oranları ise, yüzde 5 gibi minimal düzeylerde.
O yüzden...
Down Sendromunu,"Trizomi 21" olarak da
adlandırabiliriz.
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi, down sendromu bir hastalık değil, doğuştan gelen bir genetik bir farklılıktır.
Down sendromunun toplum insidansı yaklaşık 1/800’dür.
Yani...
Sekiz yüz çocuktan bir tanesi Down Sendromu ile doğmaktadır.
Tüm dünyada 6 Milyon, ülkemizde ise 70 bin civarında down sendromlu birey olduğu tahmin edilmektedir.
"Dünya Down Sendromu Farkındalık Günü"
kutlamalarındaki temel amaçlardan en önemlileri...
Toplumsal farkındalık oluşturmak...
Down Sendromlu bireylerin ayrımcılığa ve olumsuz tutumlara maruz kalmalarını önlemek,...
Erken ve sürekli eğitimin önemine dikkat çekmek ...
Bu bağlamda...
Down Sendromlu bireylerin yaşam kalitelerini artırmak amacıyla; zihinsel ve fiziksel durumlarının izlenmesi...
Düzenli kontroller yapılması dahil olmak üzere sağlık bakım ihtiyaçlarının karşılanması...
fizyoterapi, konuşma terapisi, danışmanlık veya özel eğitim gibi imkanların sağlanması...
Daha da önemlisi...
Mevcut çalışma imkânları ile iş sahalarını artırarak istihdamın sağlanması önem kazanıyor.
İstihdam demişken...
Aklıma; İzmir de dahil olmak üzere, bazı illerimizde faaliyet gösteren "Down Kafe"ler geldi.
İzmir'imizdeki Kafe'nin adı :
"+1 Down Kafe".
Bornova Belediyesi tarafından, 2015 yılında 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nde Büyük Park'ta hizmete açılmıştı.
Kafe'de 18 yaşını doldurmuş ve yasal çalışma haklarını taşıyan down sendromlu gençler servis elemanı olarak görev yapıyor.
Pandemiden önce ben de bir kaç kez gitmiştim.
Gerek hijyen...
Gerek güler yüzlü hizmet anlayışıyla...
Benden 10 üzerinden 10 puan almışlardı o zamanlar.
Bu vesileyle...
Tam da yerel seçimlere çok az bir süre kalmışken...
Buradan tüm belediye başkan adaylarına seslenelim o zaman.
Bu "Farklı" ve "Çok Özel" bireylerimize yönelik istihdamı artırma yönünde çalışmalar yapmaları sözünü alalım kıymetli adaylarmızdan.
Yanı sıra ...
Özel sektör işverenlerine de bir çağrıda bulunalım bu vesileyle..
Gelin...
Bu "Özel" ve "Güzel" insanlarımıza istihdam kapılarını aralayalım.
Onlar...
Sosyal medyadan, televizyonlardan, seslerini duyurabilecekleri her platformdan bizlere sesleniyorlar.
Diyorlar ki :
"Evet bizler farklıyız.
Ama sizin düşündüğünüz gibi değil. Farklıyız, çünkü yargılamayız...
Farklıyız, çünkü içimizde kötülük yoktur.... Bu yüzden...
Ben down sendromumla gurur duyuyorum."
"Benim sevgim dünyaya yeter.
Farklıyım. Farkında mısın ? "
"Gerçek dostlar kromozom saymaz.
Çünkü down sendromu 1 eksiklik değil +1 fazlalıktır."
Efendim...
"Dünya Down Sendromu Farkındalık Günü" kutlu olsun.
Bir sonraki yazımızda...
Tekrar görüşünceye dek...
Kendinize iyi bakın.
Yüzünüzdeki gülümseme, yüreğinizdeki sevgi ve içinizdeki Umut her daim var olsun efendim.
